Είμαστε όλοι εκπαιδευόμενοι, Ελένη Χοντολίδου

αποσπάσματα

 

«Για τους μουσουλμάνους της Θράκης έμαθα για πρώτη φορά ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια από το περιοδικό Σχολιαστής, το οποίο συστηματικά αποδομούσε τη σχολική γνώση περί έθνους, πατρίδας και οικογένειας. Την ίδια εποχή, οι φίλοι μου τιμωρούνταν με θητείες σε άγνωστα μέρη με εξωτικά ονόματα: Χελιδόνα, Σάπες, Φέρες… Μέχρι τότε, η Θράκη ήταν η «μπότα» του Έβρου και η δυσκολία να θυμάμαι ότι ο Νομός Ροδόπης είχε πρωτεύουσα με άλλο όνομα, την Κομοτηνή».

 [...]

«Η πρώτη μου συνάντηση με τους Έλληνες χριστιανούς −κατά τεκμήριο− εκπαιδευτικούς της Θράκης ήταν τραυματική και θα μου μείνει αξέχαστη. Έτος 2002 και συναντούμε στην Ξάνθη ΟΛΟΥΣ τους εκπαιδευτικούς που δείχνουν ενδιαφέρον για το πρόγραμμα. Σε ομάδα με τον Μπάμπη Σακονίδη επιχειρούμε να καταγράψουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί: «κ. Χοντολίδου, τι τα θέλετε, τα τουρκικά δεν μπορούν να εκφράσουν σύνθετα νοήματα» (sic!) και «κ. Χοντολίδου, τα παιδιά αυτά δεν μπορούν να μάθουν ελληνικά» (sic!). Γιατί άραγε δεν μπορούν μετά από αιώνες συνύπαρξης με τους Έλληνες χριστιανούς συμπολίτες τους; Όταν κατά περίπτωση ξέρουν γερμανικά; Αυτό είναι το κεφαλαιώδες στοίχημα που είχε να κερδίσει το ΠΕΜ».

 [...]

«…η συνύπαρξη εκπαιδευτικών της δράσης −όπως αποκαλούνται οι εκπαιδευτικοί των σχολικών βαθμίδων− και πανεπιστημιακών είναι μία ενδιαφέρουσα συνάντηση σε επίπεδο διπλωματίας και ουσίας. Οι πρώτοι πιστεύουν ότι οι πανεπιστημιακοί δεν έχουν ιδέα από τη σχολική πράξη και οι δεύτεροι πιστεύουν ότι οι εκπαιδευτικοί είναι ‘τεμπέληδες’, δεν αρέσκονται στις καινοτομίες και δεν διαβάζουν πια. Καπνός χωρίς φωτιά δεν υπάρχει ποτέ και, εν μέρει, τα στερεότυπα αυτά έχουν κάποια βάση. Όμως η δική μας ομάδα είχε και εκπαιδευτικούς της δράσης και οι εκπαιδευτικοί της Πιλοτικής ήταν όχι απλώς μάχιμοι, αλλά ‘καταδρομείς ειδικών αποστολών’. Να εξηγηθώ: καλές σπουδές, κάποιοι μεταπτυχιακά, εμμονή με την επιμόρφωση, σταθερή σχέση με το ΠΕΜ και ανοικτοί στις αλλαγές. Να θυμίσουμε ότι οι φιλόλογοι δεν έχουν ειδικότητα σε ένα μάθημα και ότι στην πραγματικότητα διδάσκουν οκτώ! Έτσι, ο γνωστός εμφύλιος μεταξύ ημών και εκείνων δεν διήρκησε παρά πολύ λίγο και σύντομα γίναμε ένα ‘εμείς’. Τα τρία χρόνια της Πιλοτικής ανταλλάσσονταν ιδέες και πρακτικές με συνεργατικό πνεύμα και ανοιχτωσιά.

Η Μαρία, η Έλενα, ο Αντώνης, ο Αλέξης, η Ζωή, η Νίκη, η Φωτεινή είναι άξιοι εκπαιδευτικοί, με πείσμα, θάρρος και επιμονή και επιτέλεσαν ένα έργο άξιο λόγου που όμοιό του δεν υπάρχει −θαρρώ− στα ελληνικά δεδομένα. Στη διάρκεια των χρόνων της Πιλοτικής οι εκπαιδευτικοί έγιναν ‘ερευνητές δράσης’ στην τάξη τους με καθοδηγητές τον Χρήστο και δευτερευόντως εμένα και τη Βενετία, επιλύοντας προβλήματα παιδαγωγικής φύσης (πειθαρχία, αντίσταση των μαθητών και μαθητριών στη διδασκαλία σε ομάδες) αλλά και καθαρά φιλολογικά προβλήματα, από την κατανόηση του προγράμματός μας έως και την καλύτερη διδασκαλία και κατανόηση εκ μέρους των μαθητών και μαθητριών του υλικού που είχαμε επιλέξει. Η ομάδα λειτουργούσε ως ένας συλλογικός ‘κριτικός φίλος’ ανταλλάσσοντας Φύλλα Εργασίας, ιδέες και υλικό. Γιατί πρέπει να πούμε ότι οι ενότητές μας δεν διδάχτηκαν −ευτυχώς!− όπως σχεδιάστηκαν αλλά εμπλουτισμένες, αλλαγμένες, με το αποτύπωμα της προσωπικότητας των εκπαιδευτικών μας… Η καλύτερή τους ενότητα φιλοξενείται με καμάρι (δικό μας, δικό τους και του ΠΕΜ) στη σελίδα του Προγράμματος».